فشارسنج پزشکی وسیله ایست که از آن برای اندازهگیری فشار سیستولی و فشار دیاستولی خون استفاده میشود. فشارسنج پزشکی انواع و اقسام بسیاری دارد؛ اما دو نوع فشارسنج جیوهای و فشارسنج عقربهای آن در ایران بیشتر کاربرد دارند.
نوع جیوهای دستگاه بزرگتری دارد و فرد گیرنده فشار از روی ارتفاع ستون جیوه میتواند فشارخون بیمار را مشخص کند. درصورتیکه در نوع عقربهای، صفحهای مانند کیلومترشمار اتومبیل وجود دارد که محل عقربه روی این صفحه فشارخون سیستولی و دیاستولی را نشان میدهد. فشارسنج جیوهای دقیقتر و بهتر از همه انواع فشارسنجها و بادوامتر است، ولی به علت بزرگی و حمل سخت از آن کمتر استفاده میشود.
ساختمان فشارسنج از یک بازوبند که بهوسیله لوله لاستیکی از طرفی به مخزن مدرج جیوه و صفحه مدرج مربوط و از طرف دیگر به تلمبه متصل است، تشکیل میشود. برای اندازهگیری فشارخون ابتدا بازوبند دستگاه را 2 الی 3 انگشت بالاتر از چین آرنج میبندیم و پس از بستن پیچ تنظیم هوا بهوسیله پمپ لاستیکی هوایی بازوبند را پر از هوا میکنیم در نتیجه ستون جیوه (در دستگاه جیوهای) یا عقربه مدرج (در دستگاه عقربهای) شروع به بالارفتن میکند، فشار بازوبند را توسط پمپ آنقدر افزایش میدهیم تا نبض قطع گردد. سپس صفحه گوشی را روی شریان بازویی در ناحیه جلوی چین آرنج قسمت داخل قرار داده و فشار هوای بازوبند را بهتدریج و بهآهستگی حدود 2 میلیمتر جیوه در ثانیه با باز کردن پیچ مربوطه کم میکنیم، و بدین ترتیب فشارخون را اندازه میگیریم.
در صورت استفاده طولانیمدت از دستگاههای فشارسنج عقربهای پوار یکی از قطعاتی است که دچار پوسیدگی میشود و از بین میرود. وقتی پوار نتواند سریع کاف فشارخون را باد کند یا اگر بعد از باد کردن کاف فشارخون نتواند باد را نگه دارد باید تعویض شود. چون جنس پوار فشارخون از لاتکس است باید مواظب بود که در جای گرم نگهداری نشود؛ چون ممکن است زودتر خراب شود.
پوار فشارسنج یکی از لوازم جانبی فشارسنجهای بازویی میباشد که بهصورت مجزا قابل تعویض میباشد.
پوار فشارسنج عقربهای یک محفظه پلاستیکی است که مانند تلمبه کاف، فشارسنج را از هوا پر میکند.